Polonez w europie

Jednym z tych elegijnych polonezów zanotowanych przez Ogińskiego w różnych stolicach Europy: Neapolu, Paryżu, Berlinie, a nawet w Konstantynopolu, był Polonez a-moll, znany początkowo jako Polonaise tres favorite („polonez bardzo ulubiony”). Jeszcze za życia kompozytora utwór ten zdobył sobie dużą popularność. Potem, kiedy w 1831 roku kolejne powstanie zakończyło się klęską, nadano mu znaczenie wręcz symboliczne i zaczęto go powszechnie nazywać Pożegnaniem ojczyzny. Pod tym właśnie przydomkiem trwa do dziś w tradycji polskiej, ale spopularyzował się również szeroko za granicą jako najsławniejszy polonez polski przed Chopinem.
Data powstania tego utworu nie została dotychczas zdokumentowana. Pod koniec lat 1830 wydał go, wraz z trzynastoma innymi Polonezami Ogińskiego, warszawski wydawca Rudolf Friedlein, zlecając redakcję utworów kompozytorowi Ignacemu Feliksowi Dobrzyńskiemu (1807—1867), koledze Chopina ze studiów u Elsnera w Szkole Głównej Muzyki w Warszawie. Nie było to wydanie pierwsze, bo polonezy Ogińskiego drukowane były uprzednio wielokrotnie w różnych krajach Europy. Ale że było w tych obcych wydaniach wiele niedokładności, Dobrzyński troskliwie je usunął, a na tytułowej stronie zbioru zaznaczył, że jest to „Wydanie nowe, przejrzane i poprawione pod względem Rytmicznym, Metrycznym, Ortograficznym i Harmonicznym, zachowując w całości melodią kompozytora, jako najczystszy typ i duch muzyki polskiej”2.