Nietrudno ustalić datę narodzin bułgarskiego mocnego uderzenia

Jesienią 1963 r. w Sofii powstała pierwsza grupa beatowa — Bandaracite. Mieniła się rockandrollową i z woli swego lidera, wokalisty Georgi Min- czewa, w mocno zmasakrowanej angielszczyźnie śpiewała przeboje El- visa Presleya i Cliffa Richarda. Cztery lata później po raz pierwszy pojawiła się w telewizji, wykonując tam swój sztandarowy własny przebój Śnieg wspomnienia. Jego publiczna prezentacja tchnęła odwagę w innych bułgarskich beatmanów; przyszły dyrygent Wili Kazasjan właśnie wtedy zaczął organizować popularne konkursy „Mikrofon należy do was”, w których debiutowali „młodzi-zdolni”. Grupie Bandaracite przybyli i konkurenci, którym nazwę nadali radiosłuchacze: Szturcitie, zorganizowani w Sofii właśnie w 1967 r. Przez długie lata byli wzorcową formacją beatową, właściwie bez konkurencji: kiedy ich muzycy odbywali służbę wojskową — cała reszta zawiesiła gitary na kołku. Początkowo wzorowali się na The Beatles, później na zespołach amerykańskich (Mamas and Papas, The Beach Boys, The Monkees), potem zwrócili się w stronę własnej muzyki rozrywkowej, samodzielnie komponując. Wkrótce po debiucie wylansowali Biaią ciszę Przebój Roku 1967, na dodatek wyróżniony I nagrodą na „Złotym Orfeuszu”. Szturcitie są pierwszym bułgarskim zespołem rockowym, który nagrał i wydał longplay (w 1976 r.). Niezmiennie pod wodzą basisty Kiriła Mariczkowa, początkowo w składzie z wokalistą Georgi Minczewem (tak, tym samymi), swoje płyty długogrające wydają regularnie w latach parzystych (m.in. w 1980 r. bodaj najlepszy longplay XX wiek, w 1982 dwuczęściowy album Smak czasu). Popularność i kłopoty zespołu Szturcitie zaczęły się w 1968 r.: z jednej strony uznanie (Złoty Medal za wykonanie Święta kwiatów— przeboju Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w Sofii), z drugiej zakaz wstępu do wielu miast (uznano, iż ten „szczycący się” posiadaniem jedynego wzmacniacza stuwatowego zespół jest… zbyt głośny!). Po trzyletniej przerwie Szturcitie reaktywowali się na przełomie lat 1973 — 1974, odtąd wzorując się na Yes, Johnnym Winterze i Eriku Claptonie, próbując dorównać SBB i węgierskiej Omedze, konkurując z działającymi w Bułgarii od niedawna, stylem i charakterem podobnymi grupami Staccato i Diana Express. Dzisiejsi Szturcitie (których znamy ze wspólnych występów z Mimi Iwanową, w 1975 r.) wydają się w miarę stylowym i oryginalnym zespołem heavy-rockowym, najciekawszym obok Zlat- nich Strun.