Rozpoznawanie utworu

Tytuł Dzwony, który bywa najczęściej znakiem rozpoznawczym tego utworu, nie pochodził od samego Rachmaninowa. Nagabywany przez ciekawskich na temat programu Preludium cis-moll kompozytor odżegnywał się stanowczo od jakichkolwiek intencji pozamuzycznych. Nie ulega jednak wątpliwości, że dźwięk dzwonów już od dzieciństwa stanowił dla Rachmaninowa silny impuls inspirujący. Dowodem tego jest zresztą jeszcze jeden jego utwór: symfonia-kantata Dzwony op. 35 na sopran, tenor, baryton, chór mieszany i orkiestrę do tekstu Edgara Allana Poego w przekładzie Konstantina Bal- monta. Cztery części tego dzieła są opisem: dzwonków sań (I), dzwonów weselnych (II), pożarnych dzwonów na trwogę (III) i żałobnych dzwonów pogrzebowych (IV). Na marginesie dodajmy, że radzieccy muzykolodzy dopatrują się w Preludium cis-moll Rachmaninowa wpływu Preludium c-moll (Largo) op. 28 nr 20 Chopina. Pierwsze udokumentowane wykonanie publiczne preludium Rachmaninowa odbyło się 26 września (8 października) 1892 roku, w programie koncertu kompozytora na Wystawie Elektrycznej w Moskwie. Pierwszą część tego występu wypełnił IV Koncert fortepianowy d-moll Antona Rubinsteina (1829— —1894) z towarzyszeniem orkiestry Rosyjskiego Towarzystwa Muzycznego pod batutą W. I. Gławacza, drugą — recital solowy z Preludium cis-moll na zakończenie.